Rodzaje reakcji alergicznych

Według programu ECAP (Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce) w Polsce objawy alergiczne deklaruje nawet 40% badanych.
Niemalże połowa Polaków ma dodatni wynik testów alergicznych na powszechnie występujące alergeny. W całej Europie problem alergii dotyczy nawet 17 milionów osób.
Reakcje alergiczne mogą występować miejscowo lub obejmować cały organizm. Intensywność i charakter ter procesu anafilaktycznego mogą być bardzo zróżnicowane.
Typy reakcji można podzielić na 5 typów:
- I – reakcje natychmiastowe, zależne od przeciwciał
- II – reakcja cytostatyczna, zależna od przeciwciał
- III – kompleksów immunologicznych
- IV – reakcja komórkowa, opóźniona
- V- typ autoimmunologiczny
Najgroźniejszą z reakcji alergicznych jest wstrząs anafilaktyczny. Jest to reakcja alergiczna obejmująca cały organizm. Pojawia się bardzo szybko po ekspozycji na alergen. Tkanki w różnych częściach ciała uwalniają histaminę i inne substancje.
Konsekwencją jest zwężenie dróg oddechowych i obniżenie ciśnienia krwi. Anafilaksję wywołać może bardzo wiele pokarmów i innych czynników. Do najczęściej spotykanych alergenów należą orzeszki ziemne, orzechy, nasiona sezamu, ryby, owoce morza, produkty mleczne, jajka i truskawki.
Anafilaksja może także zostać wywołana reakcją alergiczną na użądlenie osy lub pszczoły, naturalną gumę (lateks) lub określone leki, takie jak penicylina.
Objawy wstrząsu to ból brzucha, ucisk w klatce piersiowej, trudności w oddychaniu, zawroty głowy, pokrzywka, wymioty, kołatnie serca, pokrzywka, obrzęk twarzy, oczu lub języka, świszczący oddech oraz utrata świadomości. Innymi przykładami reakcji typu I są m.in. astma i atopowe zapalenie skóry. Astma objawia się świszczącym oddechem, kaszlem nasilającym się wczesnym rankiem lub w nocy, uciskiem w klatce piersiowej oraz uczuciem duszności.
Reakcje alergiczne, fot.ojoimages
Atopowe zapalenie skóry charakteryzuje się występowaniem pęcherzyków i strupów. Wokół pęcherzy występują zaczerwienienia i stany zapalne. Zauważa się również zmiany barwy skóry oraz wysuszenie skóry. Przewlekła pokrzywka jest reakcją alergiczną typu II. Cechuje się powstaniem wykwitów w postaci bąbli pokrzywkowych. Objawy utrzymują się powyżej 6 tygodni. Dodatkowo występuje świąd a schorzenie jest słabo podatne na leczenie. Kolejną reakcją alergiczną typu II jest pęcherzyca zwykła. Początkowo występują nadżerki błony śluzowej i jamy ustnej. Na skórze pojawiają się pęcherze, które po pęknięciu pozostawiają czerwoną nadżerkę.
Reakcją III typu jest reakcja Arthusa. W naczyniach krwionośnych wytrącają się luźno powiązane kompleksy antygen-przeciwciało. Konsekwencją może być alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych. Choroba polega na odkładaniu się kompleksów immunologicznych w naczyniach płuc. Zazwyczaj związane jest to zawodową ekspozycją na alergen. Przykładami takich chorób jest płuco farmera, płuco hodowcy gołębi, płuco hodowcy grzybów, płuco urządzeń klimatyzacyjnych. Alergiczny wyprysk kontaktowy jest reakcją typu IV. Objawia się słabo odgraniczonym od skóry wykwitem w postaci grudek i pęcherzyków. Wypryskowi towarzyszy świąd. Objawy zazwyczaj występują w miejscu kontaktu z alergenem.