Reakcja alergiczna na konserwanty - przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie

W krajach zachodnich przemysł spożywczy wykorzystuje jako dodatki do żywności co najmniej 1500 różnych substancji - zarówno syntetycznych, jak i pochodzenia naturalnego. Wiele z nich może powodować reakcje alergiczne lub pseudoalergiczne.
Objawy i przebieg reakcji alergicznej na konserwanty
Zdaniem wielu alergologów zwiększona częstość występowania alergii w krajach wysoko-rozwiniętych jest przynajmniej częściowo spowodowana przez nowoczesną technologię produkcji żywności. Współcześnie niemal każdy produkt spożywczy zawiera dodatki różnych substancji poprawiających smak, zapach, barwę, konsystencję, lub zapewniających większą trwałość produktu. Substancje te potencjalnie mogą powodować liczne reakcje niepożądane, zwłaszcza u dzieci oraz u ludzi z predyspozycją do alergii. Reakcje tego typu mogą wystąpić nie tylko po spożyciu pokarmu, ale nawet po ich kontakcie ze skórą, a nawet podczas wdychania (np. przy przygotowywaniu zup i innych potraw).
Do substancji najczęściej wymienianych jako potencjalnie wyzwalające reakcje niepożądane należą:
- konserwanty: kwas benzoesowy i benzoesany (E-210, E-211) - pokrzywki i napady astmy
- konserwanty: azotany i azotyny (E-250, E-251, E-252) - pokrzywki, zaburzenia funkcji hemoglobiny
- przyprawa: glutaminian sodu (E-621), wywodząca się z tradycji kuchni azjatyckiej, niezwykle powszechnie stosowana substancja poprawiająca intensywność doznań smakowo-węchowych. U osób podatnych powoduje tzw. "zespół chińskiej restauracji": nudności, ślinotok, pocenie się i świąd skóry, nawracające obrzęki skóry i śluzówek, możliwe także napady duszności
- barwniki: żółcień chinolowa (E-104), żółcień pomarańczowa (E-110), azorubina (E-122), czerwień koszenilowa (E-124), błękit patentowy (E-131), czerń brylantynowa (E-151): mogą powodować przede wszystkim zmiany skórne, ale także duszności i napady astmy.
Oczywiście należy podkreślić, że wszystkie wymienione powyżej substancje są dopuszczone do stosowania w produkcji żywności, zostały zbadane jako nie stwarzające ewidentnego zagrożenia dla zdrowia ludzi, jednak istnieje określona grupa pacjentów, która może reagować różnorodnymi objawami na regularne spożywanie powyższych substancji.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć reakcję alergiczną na konserwanty
Wiele z substancji dodawanych do pożywienia jest jasno zdefiniowanych i można wykonać testy alergiczne wykrywające nadwrażliwość w kierunku typowych barwników i konserwantów. Skontaktuj się ze swoim lekarzem jeżeli masz uzasadnione podejrzenie takiej reakcji. Bardzo wskazane jest zabranie ze sobą opakowania ze składem produktu podejrzanego o wyzwalanie reakcji alergicznej.
Leczenie reakcji alergicznej na konserwanty
W warunkach domowych bardzo ważne jest maksymalne ograniczenie spożycia przez dziecko produktów zawierających barwniki i konserwanty. Należy uświadomić dziecku, że piękny wygląd pokarmu (oryginalna barwa, zapach itp.) nie zawsze jest zjawiskiem naturalnym.
Piśmiennictwo
Bibliografia:
"Alergia i nietolerancja pokarmowa. Stanowisko Polskiej Grupy Ekspertów" Zespół pod kierownictwem Prof. Macieja Kaczmarskiego, wyd. Unimed 1997
Kategorie ICD:
Materiały zawarte w dziale Specjalista Radzi mają charakter informacyjny i należy je traktować jako dodatkową pomoc przy udzieleniu niezbędnej pomocy choremu oraz jako ewentualny wstęp do leczenia przez specjalistę. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji umieszczonych w dziale Specjalista Radzi.