Problemy skórne związane z używaniem kosmetyków

Przez pojęcie „reakcje niepożądane” rozumie się ogół niekorzystnych i niezamierzonych działań kosmetyku używanego w zwykłych lub innych, dających się przewidzieć warunkach.

Najpopularniejszymi zmianami skórnymi wywołanymi przez kosmetyki są: 

• kontaktowe zapalenie skóry,
• pokrzywka kontaktowa, 
• reakcje fotouczulające, 
• trądzik kosmetyczny, 
• zmiany barwnikowe,
• inne efekty niepożądane.

Najczęściej dermatolodzy spotykają się z kontaktowym zapaleniem skóry tzw. wypryskiem kontaktowym. Zmiany powstają w wyniku bezpośredniego kontaktu czynnika wywołującego ze skórą.
 

Problemy skórne związane z używaniem kosmetyków, fot. pantherstock

Można wyróżnić dwie odmiany:

Postać niealergiczną

Powstałą w wyniku podrażnienia. Poprawnym określeniem jest toksyczne zapalenie skóry lub dermatoza ze zużycia. Jest to zapalna choroba skóry, która powstaje w wyniku działania czynników drażniących.

Rozwój reakcji zapalnej z podrażnienia zależy od czynników takich jak właściwości czynnika drażniącego, warunki środowiska, cechy indywidualne pacjenta, które decydują o podatności skóry na działania drażniące.

Substancje drażniące występujące w kosmetykach to m.in. : środki powierzchniowo czynne, rozpuszczalniki, środki konserwujące, 

Postać alergiczną

Jest to zapalna choroba skóry powstająca w wyniku kontaktu skóry z obcymi dla organizmu substancjami, u osób z alergią kontaktową na te substancje.

Przy pierwszym kontakcie skóry z alergenem występuje tzw. faza indukcji. Jej przebieg jest ściśle związany ze stężeniem alergenu oraz jego właściwościami chemicznymi, stanem skóry oraz czasem ekspozycji na alergen.

W wyniku ponownego kontaktu z tym samym alergenem następuje faza efektorowa. Alergen zostaje rozpoznany przez obce w skórze limfocyty T z pamięcią immunologiczną. Reakcja alergiczna następuje po ok. 24-48h od momentu wniknięcia alergeny.

W alergicznym wyprysku kontaktowym pamięć immunologiczna jest trwała z tego powodu uczulenie na dany alergen utrzymuje się u większości pacjentów całe życie i rzadko występuje samoistne wyleczenie lub wywołanie trwałej tolerancji.