Zmiany okołopieluszkowe – kiedy się martwić?

U dzieci, które nie kontrolują jeszcze czynności fizjologicznych, występować może łagodne pieluszkowe zapalenie skóry. Najczęstszą przyczyną jego powstawania jest zwyczajne podrażnienie przez mocz lub kał. Niekiedy przebieg różnych zakażeń (wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych) oraz inwazji pasożytniczych może imitować pieluszkowe zapalenie skóry. Jak je odróżnić i na jakie objawy zwrócić szczególną uwagę?
Wśród najczęściej występujących zakażeń i infekcji pasożytniczych występujących u małych dzieci wymienia się:
- Zakażenie HSV (wirus opryszczki) – wirus ten powoduje powstanie skupisk drobnych pęcherzyków i krostek z występującym niekiedy ciemnym strupem. Towarzyszy mu gorączka i rozdrażnienie dziecka. Infekcja najczęściej przenoszona jest od rodziców, rodzeństwa oraz osób z bliskiego kontaktu.
- Zakażenie enterowirusami – są to wirusy zasiedlające przewód pokarmowy, które wywołują symetrycznie rozsiane skupiska czerwonych grudek z centralnymi strupkami, zlokalizowane najczęściej w okolicy pieluszkowej, kończyn oraz ust.
- Zakażenie mięczakiem zakaźnym – wirus ten wywołuje skupiska perłowych grudek (niekiedy otoczonych rumieniem) o średnicy 2-4 mm układających się linijnie.
- Zakażenie HPV (wirus brodawczaka) – wirus infekuje dziecko najczęściej na skutek przeniesienia go od matki. Objawia się występowaniem charakterystycznych brodawek w regionie odbytu.
- Półpasiec – półpasiec może występować w każdym regionie ciała, tworząc skupiska pęcherzyków o średnicy 2-4 mm. Wystąpienie ospy w okresie okołoporodowym oraz w trakcie pierwszych 4-5 miesięcy życia zwiększa ryzyko zachorowania na półpaśca do 2. roku życia.
- Świerzb – u dzieci do 1. roku życia, świerzb objawia się najczęściej pod postacią czerwonych, wydłużonych i obrzękniętych grudek z naciekiem zapalnym oraz tzw. tuneli świerzbowcowych. Mogą pojawić się w jednym miejscu i dalej rozprzestrzeniać na kolejne fragmenty ciała.
- Zakażenie paciorkowcowe – Streptococcus pyogenes powoduje zapalenie skóry, które utrzymuje się długo i towarzyszy mu ograniczony rumień, świąd i pieczenie, które nasilają się po wypróżnianiu.
Powyższe jednostki chorobowe nie zdarzają się często i w zdecydowanej większości przypadków będzie to łagodne pieluszkowe zapalenie skóry. Gdy zauważymy u dziecka któreś z wymienionych objawów, należy niezwłocznie wybrać się do lekarza specjalisty, który zdiagnozuje infekcję i dobierze odpowiednie leczenie. Aby jednak w miarę możliwości zapobiegać wystąpieniu wszelkich dolegliwości i infekcji, należy zachować odpowiednią higienę podczas kontaktu z dzieckiem. Nie należy nadmiernie stosować talku lub oliwek, gdyż mogą przyczynić się one do podrażniania skóry i tworzenia warunków sprzyjających rozwojowi infekcji. Warto także zmieniać pieluszki nie rzadziej niż co 3 godziny, a po każdym oddaniu moczu lub stolca „wywietrzyć” okolicę okołopieluszkową.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Paller A.S., Mancini A.J.: Cutaneous disorders of the newborn. „Hurwitz Clinical Pediatric Dermatology” 2016, no. 2, pp. 21–24.
Kategorie ICD:
- Choroby skóry i tkanki podskórnej
- Pieluszkowe (serwetkowe) zapalenie skóry
- Zapalenie skóry i inne postacie wyprysku