Przeciwciała przeciwjądrowe (ANA)

Przeciwciała przeciwjądrowe, określane zwykle angielskim skrótem ANA (anti-nuclear antibodies), są to przeciwciała mające zdolność łączenia się z określonymi elementami jąder komórkowych. Z tego powodu są one określane nazwą „autoprzeciwciała”, czyli przeciwciała skierowane przeciwko antygenom własnego organizmu.
Przeciwciała przeciwjądrowe - Objawy i przebieg
Obecność przeciwciał przeciwjądrowych (ANA) jest typowa dla wielu chorób z grupy tzw. chorób autoimmunologicznych, czyli chorób cechujących się niekontrolowaną produkcją przeciwciał niszczących różne tkanki własnego organizmu.
Do chorób z tej grupy należą: toczeń trzewny, reumatoidalne zapalenie stawów, skleroderma, zapalenie skórno-mięśniowe, wole Hashimoto, cukrzyca typu 1, bielactwo, choroba Addisona, autoimmunologiczne zapalenie wątroby, niektóre rodzaje anemii, niektóre rodzaje kłębuszkowych zapaleń nerek.
Dodatnie ANA stwierdza się także w nieswoistych zapaleniach jelit, w niektórych przypadkach nadczynności tarczycy, w chorobach skóry (łuszczyca, pęcherzyce) i w wielu innych chorobach. Badanie ANA jest więc rutynowym elementem diagnostyki różnych stanów chorobowych, takich jak stany gorączkowe, bóle stawów, przewlekłe biegunki, podwyższenie prób wątrobowych, nietypowe zmiany skórne, nadciśnienie i wiele innych.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć
Oznaczanie ANA wykonuje się tylko na zlecenie lekarza, należy więc przestrzegać zaleceń lekarskich. Uwaga! Przeciwciała ANA nie są stuprocentowo specyficzne dla żadnej konkretnej choroby, a wynik oznaczania ANA zawsze należy analizować w połączeniu z innymi wynikami badań oraz z uwzględnieniem aktualnego stanu klinicznego dziecka.
Decyzję w tym zakresie podejmuje lekarz badający dziecko i mający wgląd w całośc dokumentacji. Należy też podkreślić, że dodatni wynik ANA nie zawsze oznacza rozpoznanie poważnej choroby. Około 5% wszystkich ludzi ma słabo dodatnie ANA (miana nie przekraczające 1:20 - 1:40) bez współistnienia jakiejkolwiek przewlekłej choroby. Dodatnie ANA mogą też być skutkiem przewlekłego stosowania niektórych leków.
Przeciwciała przeciwjądrowe - Leczenie
Leczenia domowego nie ma.
Piśmiennictwo
Bibliografia:
Pawelski S., Maj S.: Normy i kliniczna interpretacja badań diagnostycznych w medycynie wewnętrznej. PZWL, Warszawa
Nelson: Podręcznik pediatrii, PWN, Warszawa
Kategorie ICD:
- Pierwotna niewydolność kory nadnerczy
- Podwyższony poziom przeciwciał
- Sero-dodatnie reumatoidalne zapalenie stawów
- Toczeń rumieniowaty układowy
- Twardzina układowa
- Zapalenie skórno-wielomięśniowe
Materiały zawarte w dziale Specjalista Radzi mają charakter informacyjny i należy je traktować jako dodatkową pomoc przy udzieleniu niezbędnej pomocy choremu oraz jako ewentualny wstęp do leczenia przez specjalistę. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji umieszczonych w dziale Specjalista Radzi.