Łuszczyca - przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie

Szacuje się, że łuszczyca dotyka co pięćdziesiątą osobę na świecie – daje to nam ogromną pulę chorych, którzy wymagają specjalistycznej opieki. Łuszczyca dotyka zarówno skóry, jak również paznokci, owłosionej skóry głowy, a nawet stawów. Chorobę charakteryzuje przewlekły przebieg, co wiąże się z czasową remisją i nawrotami choroby. Chorują wszyscy – kobiety, mężczyźni, dzieci, dorośli i starsi. Co ciekawe, na łuszczycę nie chorują mieszkańcy Dalekiego Wschodu, Afryki Zachodniej i Eskimosi – sugeruje to więc, że występowanie choroby może być uwarunkowane genetycznie u mieszkańców naszej szerokości geograficznej.
Objawy i przebieg łuszczycy
Do dziś lekarze nie potrafią jednoznacznie wskazać, co jest przyczyną choroby. Liczne publikacje wskazują, że na wystąpienie choroby mają wpływ czynniki genetyczne – w przypadku, gdy oboje rodzice chorują na łuszczycę, ryzyko urodzenia dziecka, u którego rozwinie się choroba, wynosi blisko pięćdziesiąt procent. Poza czynnikami genetycznymi wśród przyczyny łuszczycy upatruje się zaburzeń immunologicznych, niektórych infekcji, niepożądanych działań niektórych produktów leczniczych. Ostatnio wielu lekarzy zwraca uwagę, że czynnikiem wywołującym łuszczycę może również okazać się przewlekły i długotrwały stres. Do najczęstszych objawów łuszczycy zalicza się pojawiające się nagle czerwone, pokryte łuską grudki, które wykazują tendencję do zlewania się i tworzenia tzw. blaszek łuszczycowych. Blaszki mogą tworzyć większe skupiska znane w literaturze jako placki łuszczycowe. W zależności od rodzaju i nasilenia wykwitów wyróżnia się:
- łuszczycę grudkowatą – u chorego przeważają grudki pojawiające się na różnych partiach ciała,
- łuszczycę plackowatą – u chorego obserwuje się liczne „placki”, które są efektem zlania się zmian łuszczycowych,
- łuszczycę zadawnioną – zmiany pokryte są łuską,
- łuszczycę z towarzyszącymi krostami wypełnionymi ropą – uznawana jest za ciężką postać łuszczycy.
Poza wskazanym podziałem wyróżnia się również drugi podział, obejmujący trzy podstawowe typy łuszczycy, tj.:
- łuszczycę zwykłą,
- łuszczycę krostkową (dłoni i stóp),
- łuszczycę erytrodermiczną.
Zmiany łuszczycowe pojawiają się zazwyczaj na skórze łokci i kolan, choć mogą również np. na owłosionej skórze głowy. Zdarza się, że u niektórych chorych objawy dotykają również stawów – pojawia się bolesność palców, drżenie rąk, bóle w różnych odcinkach kręgosłupa (najczęściej w odcinku szyjnym lub lędźwiowym).
Wysiew zmian łuszczycowych może mieć miejsce pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak:
- nagła, ostra infekcja bakteryjna lub wirusowa,
- przewlekłe zapalenie zatok, pęcherzyka żółciowego czy przydatków,
- zrywanie łusek,
- zbyt długie stosowanie maści i ich intensywne wcieranie w zmienione miejsca.
Należy pamiętać, że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, stąd nie można się nią zarazić od innego chorego.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć łuszczycę
Jeśli ktoś z Twoich bliskich choruje na łuszczycę, ryzyko zachorowania jest wyższe, stąd warto bacznie przyglądać się swojej skórze i reagować na zmiany, jakie mogą się pojawiać. W przypadku zaobserwowania u siebie dziwnie wyglądających grudek, plamek czy łusek, należy niezwłocznie udać się do lekarza.
Leczenie łuszczycy
Leczenie łuszczycy opiera się przede wszystkim na stosowaniu leków o działaniu zewnętrznym, choć zdarza się, ze włączane są leki doustne. Leczenie miejscowe (zewnętrzne) oparte jest na stosowaniu leków złuszczających, takich jak kwas salicylowy czy mocznik, w połączeniu z lekami, których zadaniem jest hamowanie nadmiernych podziałów komórkowych (cygnolina, glikokortykoidy). Stosuje się również pochodne witaminy D3 oraz witaminy A. W przypadku zaawansowanej choroby włącza się leczenie doustne w połączeniu z leczeniem lampami wydzielającymi światło UV o odpowiednim natężeniu. Wśród leków doustnych, które stosuje się w leczeniu łuszczycy, można wyróżnić antybiotyki, retinoidy będące pochodnymi witaminy A, cyklosporyny, a także coraz powszechniej stosowane leki biologiczne. Kluczową rolę w leczeniu łuszczycy odgrywa dbałość o skórę i niedopuszczanie do jej przesuszenia, które wzmaga pojawianie się wykwitów. Profilaktyka leczenia łuszczycy opiera się na dbaniu o skórę, leczeniu wykwitów, stosowaniu kąpieli natłuszczających, właściwym odżywianiu oraz unikaniu leków, które sprzyjają pojawianiu się wykwitów.
Piśmiennictwo
Adres www źródła:
Bibliografia:
Miękoś-Zydek B. i in.: Jakość życia pacjentów z łuszczycą. „Postępy Dermatologii i Alergologii” 2006, nr 6(XXIII), s. 273-277.
Kategorie ICD:
Materiały zawarte w dziale Specjalista Radzi mają charakter informacyjny i należy je traktować jako dodatkową pomoc przy udzieleniu niezbędnej pomocy choremu oraz jako ewentualny wstęp do leczenia przez specjalistę. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji umieszczonych w dziale Specjalista Radzi.
- Tagi:
- łuszczyca,
- leczenie,
- choroba skóry