Blisko połowa kobiet ma problem z niejednolitym zabarwieniem skóry. Zmiany barwnikowe mogą występować w postaci drobnych, delikatnych plamek takich jak piegi i dodawać uroku, lub tworzyć brunatne ogniska (lub plamy) obejmujące rozległe powierzchnie skóry.
W obrębie przebarwień tego typu stwierdza się zwiększoną ilość melaniny w naskórku (w warstwie podstawnej) i/lub pod naskórkiem w skórze właściwej, a także zwiększoną syntezę tyrozynazy (enzymu odpowiedzialnego za produkcję barwnika). Patogeneza tego przebarwienia nie jest dokładnie poznana. Na jego wystąpienie mają wpływ czynniki hormonalne, genetyczne, a czasem także leki lub kosmetyki. Jedynym niezmiennie zawsze obecnym czynnikiem odpowiedzialnym za wystąpienie przebarwień o charakterze ostudy jest promieniowanie słoneczne.
Kolejny często obserwowany rodzaj przebarwień to plamy soczewicowate. Są to przebarwione plamki o zróżnicowanej barwie od jasnej opalenizny do ciemnego brązu, o rozmiarze zwykle większym niż piegi. Zmiany o charakterze plam soczewicowatych mogą być zupełnie płaskie lub lekko wyniosłe. W obrębie plam soczewicowatych obserwuje się nie tylko zwiększoną syntezę melaniny, ale także zwiększoną liczbę melanocytów. Podobnie jak w przypadku ostudy, także w przypadku plam soczewicowatych wiele różnych czynników może odpowiadać za ich wystąpienie. I tak wyróżnia się: plamy soczewicowate słoneczne, starcze i uwarunkowane genetycznie.
fot.Eucerin
Innym rodzajem zmian barwnikowych skóry są zmiany związane z uprzednio toczącym się procesem zapalnym. Przebarwienia tego typu ograniczone są do miejsc gdzie wcześniej toczył się proces zapalny lub doszło do uszkodzenia skóry. Wśród najczęstszych przyczyn przebarwień pozapalnych wymienić należy: trądzik, urazy skóry i zabiegi medyczne (np. peelingi czy zabiegi laserowe). Przebarwienia pozapalne występują częściej u osób z ciemniejszą karnacją – fototyp III i IV. Przebarwienia tego typu często ustępują samoistnie.
Istotną grupę przebarwień stanowią przebarwienia, do rozwoju których dochodzi w wyniku ekspozycji na słońce po wcześniejszym zastosowaniu zewnętrznie lub ogólnie substancji uwrażliwiającej skórę na działanie słońca. Takie zjawisko określa się jako fototoksyczne lub fotouczulające działanie leków lub kosmetyków. Leki stanowią przyczynę 10-20% wszystkich nabytych przebarwień skóry. Wśród leków uwrażliwiających skórę na działanie słońca wymienić należy: leki przeciwcukrzycowe (sulfonylomocznik), moczopędne (furosemid), przeciwpadaczkowe, przeciwarytmiczne (amiodaron) i przeciwbakteryjne (tetracykliny, sulfonamidy). Klasycznym przykładem odczynu fototoksycznego jest tak zwane Berloque-dermatitis. Są to stopniowo powstające przebarwienia w okolicy typowej dla stosowania perfum. Za ich wystąpienie odpowiedzialny jest uwrażliwiający na słońce olejek bergamotowy często obecny w kosmetykach – głównie perfumach.
